Projekt "Jeżowy Dwór", etap 1

Pierwszym projektem, który opiszę będzie "Jeżowy Dwór"!

W ramach projektu zajmiemy się budową skrzynki lęgowej dla wielu jeżowych rodzin, by mogły bez przeszkód zadomowić się w naszym ogrodzie.

Jeż zachodni (zdjęcie z Wikipedii ;P)

Dlaczego akurat jeże?

Oczywiście, ze względu na ich upodobania kulinarne - nie pogardzą ślimakami, których miedzy ogrodowymi rabatami dostatek! ;]

Ważnym jest też fakt, że występują u nas w warunkach naturalnych - i jako niedoceniany rodzimy gatunek fauny zasługują na promowanie!


Nim zaczniemy... oto zdjęcie stanu pierwotnego terenu projektowego.;]

Przejdźmy do działania!

1. Lokalizacja budki

Dobrze jeśli znajdziemy miejsce zacienione, zarośnięte, wilgotne, cieszące się dostawami świeżych liści każdej jesieni... innymi słowy, musimy znaleźć miejsce, w którym jeż bez trudu zdoła wyżywić siebie i rodzinę.

W ramach pierwszych prac, możemy zająć się usunięciem chwastów z "placu budowy".

2. Produkcja skrzynki

 Szkielet:
Do produkcji szkieletu skrzynki użyłem desek o łącznej długości: prawie 7 metrów.
Deski można kupić w tartaku, czy nawet w marketach budowlanych - to koszt maksymalnie (i to przy wyjątkowo zawyżonych cenach) 30-40zł.

Deski powinny być szerokie na ok. 20cm (to będzie wysokość naszej skrzynki).

Zbudowanie szkieletu przyszłego lęgowiska nie wymaga wiele pracy - to jedynie przycięcie desek na odpowiedni wymiar, oraz skręcenie ich wkrętami (długość wkręta: 3,5cm).
Garść wkrętów kosztuje ok. 5zł.

I szkielet gotowy!


Dach:
Potrzebujemy płytę pilśniową (można zrobić dach z desek, jeśli mamy chęć ;P).
Wymiar powinien być nieznacznie większy niż sama skrzynka.
By wygodniej się wpasować, możemy użyć 2 kawałków płyty o wymiarach
130x80 (na przykrycie głównej komory)
160x20 (na przykrycie wejścia)

Koszt takiej płyty to ok. 20zł w sklepie.
Tnąc koszty możemy poszukać na strychach i piwnicach, czy u sąsiadów starych szaf, by wydobyć z nich tylne ścianki - jest szansa, że będą z odpowiadającej nam płyty.




Istotnym etapem jest impregnacja płyty pilśniowej - proponuję użyć impregnatu do drewna.
(WA ZNE! Trzeba uważać, by impregnat był bezpieczny dla zwierząt!)

Kolor impregnatu nie ma większego znaczenia - ważne, by pasował do naszej wizji.

Nakładamy 3 do 5 solidnych, grubych warstw impregnatu, by mieć pewność, że płyta wytrzyma zmienne warunki atmosferyczne w wilgotnym miejscu - nie mamy co liczyć, że za kilkadziesiąt lat nasza skrzynka lęgowa będzie istnieć - ale na kilka lat z pewnością starczy. ;]

Koszt impregnatu to 20-30zł za puszkę (350-500ml - zależy jak trafimy).
Z taką puszką spokojnie zaimpregnujemy kilka skrzynek.


Dachu nie montujemy jeszcze do szkieletu - to zabawa na później!

3. Przygotowanie lokalizacji

Na początek warto utwardzić i podnieść miejsce pod skrzynkę.
Jeśli mamy dostęp do cegieł (np. z rozbiórki jakichś starych budynków), czy krawężników (np. z remontów dróg) - nadszedł ich czas!

Wykładamy z nich "podłogę" wystającą ponad powierzchnię gruntu - by mieć pewność, że podczas roztopów czy intensywnych deszczy lęgowisko nie ulegnie zalaniu.

Jeśli nie mamy dostępu do cegieł, czy krawężników - możemy użyć kamieni (jednak te warto ułożyć tak, by tworzyły w miarę jednolitą płaszczyznę).
A jeśli i kamieni mamy niewiele - wystarczy nasyp z ziemi, którą musimy dobrze ubić (by deszcz jej nie rozmył przy pierwszej okazji).

Podwyższenie - jakie by nie było - powinno mieć ok. 20cm wysokości.

4. Przygotowanie skrzynki

Ustawiając drewniany szkielet na cegłach pamiętajmy, by wejście skierowane było w jakiś gąszcz, gdzie jeże będą bezpieczne. Ważne, by nie kierować ich na ulice, na wybiegi z psami, czy w inne nieprzychylne miejsca.

Wnętrze skrzynki ścielimy suchymi liśćmi lub trocinami - by te, zaczynając się rozkładać zwabiły owady - a te z kolei przyciągną jeże.

Przy zewnętrznych ścianach szkieletu możemy ustawić cegły, by dodatkowo chroniły drewno przed kontaktem z ziemią.

Na pozostałej (zewnętrznej) części naszego ceglanego podwyższenia zrobimy kompostownik - by rozkładające się rośliny również stały się stołówką dla przyszłych lokatorów lęgowiska. ;]

Na zdjęciu widać pierwszą porcję przyszłego kompostu!

Na koniec montujemy dach - używamy do tego krótkich gwoździków.

5. Wpisujemy w krajobraz

By wstępnie wkomponować naszą budkę lęgową w ogród postanowiłem przysypać ją ziemią - żeby przynajmniej z wierzchu - imitowała ziemiankę.

Jakieś 5 taczek byle-jakiej ziemi zdołało ukryć większość cegieł i pozwoliło zrównać nasypy wzdłuż ścian z dachem.
Na wierzch można sypnąć żyźniejszą ziemią - by ułatwić start nowym roślinom.



Ostatnim krokiem adaptacji krajobrazu, na potrzeby jeży będą nasadzenia.

Proponuję paprocie, które doskonale sprawdzą się w wilgotnym miejscu przygotowanym dla jeży; a pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris) - gatunek ekspansywny, dorastający do 150cm sprawi, że nasz "Jeżowy Dwór" stanie się prawdziwą ostoją dla nowych mieszkańców ogrodu.


Ziemię pod paprociami możemy wysypać trocinami, które pomogą zatrzymać wilgoć  i z czasem zamienią się w próchnicę, użyźniając glebę.




W II etapie projektu "Jeżowy Dwór" zajmiemy się aranżacją naszego jeżowego zakątka, by wpisywał się w specyfikę założeń Ogrodu Eksperymentalnego, nie tylko pod względem ekologicznym, ale i estetycznym!